خودمراقبتی و سلامت بانوان

خودمراقبتی از دیدگاه WHO عبارتنداز: توانایی افراد، خانواده ها و جوامع برای ارتقای سلامت، پیشگیری از بیماری، حفظ سلامت و کمک به افراد برای مقابله بهتر با بیماری. سازمان جهانی بهداشت مداخلات خودمراقبتی را برای هر کشور، حیاتی و کشورها را برای رسیدن به پوشش همگانی سلامت، ارتقای سلامت، ایمن نگه داشتن جهان و خدمت به افراد آسیب پذیر توصیه می کند.

برآوردهـا نشـان میدهـد کـه ۵۶ تا ۵۸ درصـد از انـواع مراقبـت هـا، از نـوع خودمراقبتـی اسـت. طبق گزارش سـازمان جهانــی بهداشــت شــواهدی وجــود دارد کــه نشــان میدهــد خودمراقبتــی میتوانــد باعــث ۷ درصــد صرفــه جویــی مالــی در نظام سلامت شــود، همچنیــن مطالعــات نشــان میدهنــد کــه در بیماریهــای مزمــن، خــود مراقبتــی میتوانــد نتایـج زیـر را بـه همـراه داشـته باشـد:

1. %40 کاهش مراجعه به پزشکان عمومی
2. %17 کاهش مراجعه به پزشکان متخصص
3. %50 کاهش مراجعه به مراکز اورژانس
4. %50 کاهش در بستری بیمارستانی
5.  %50 کاهش در روزهای غیبت از کار

در نهایت ایـن شـواهد نشـان میدهـد کـه خـود مراقبتـی منجـر بـه ارتقـای سـلامت و کیفیـت زندگـی، افزایـش رضایـت بیمـاران، اسـتفاده منطقـی از خدمـات و کاهـش هزینـه هـای سـلامت میشـود.

جنبه های مختلف خودمراقبتی

1.  توجه به وزن خود و نگه داشتن آن در محدوده مناسب (BMI=- 18.8- 24.9 )
2. آشنایی با تغذیه سالم و پیروی از رژیم غذایی صحیح
3. توجه به اهمیت فعالیت بدنی و نقش آن در سلامت افراد
4.  توجه به مضرات دخانیات و اقدام جهت ترک سیگار
5. آگاهی از تاثیر استرس بر سلامتی و اهمیت کنترل آن
6. توجه به نقش خواب در سلامت جسمی و روانی و آگاهی از بهداشت خواب
7.  آشنایی با علائم و نشانه های افسردگی
8. آشنایی با علائم و نشانه های اضطراب
9. آشنایی با راه های تقویت حافظه
10.  توجه به سلامت قلب و عروق و آشنایی با عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی
11. توجه به عوامل خطر ابتلا به پوکی استخوان و آشنایی با راه های پیشگیری از آن
12. توجه به عوامل خطر ابتلا به آرتروز و کمردرد و آشنایی با راه های پیشگیری از آن
13. آشنایی با سرطان های شایع و عوامل خطر و راه های پیشگیری از آن ها
14. توجه به اهمیت ارزیابی های پاراکلینیکی و انجام به موقع آنها

اقدامات لازم پیش از بارداری:

مراجعه به مرکز بهداشتی درمانی یا مطب پزشک متخصص جهت معاینات پزشکی و مامایی(ویزیت اولیه توسط پزشک یا ماما در مراکز بهداشتی درمانی بصورت رایگان صورت می گیرد)
انجام آزمایشات اولیه به منظور شناسایی برخی مشکلات قبل ازبارداری
انجام پاپ اسمیر
مصرف قرص فولیک اسید حداقل ۳ ماه قبل از بارداری
مشاوره با پزشک درخصوص وجود بیماری قبل از بارداری
توصیه می شود درصورت شناسایی بیماری در مراقبتهای پیش از بارداری به منظور درمان و یا کنترل بیماری، به پزشک متخصص یا مرکز بهداشتی درمانی تا زمان بارداری مراجعه منظم داشته باشید.

اقدامات لازم جهت مراقبت پس از زایمان:

مراجعه در زمانهای ذیل جهت مراقبتهای پس از زایمان به مرکز بهداشتی درمانی یا پزشک و ماما
دفعات مراقبت پس از زایمان:
مراقبت اول: ۳ روز اول   
مراقبت دوم: ۱۰ تا ۱۵ روز اول
مراقبت سوم: ۴۲ تا ۶۰ روز پس از زایمان
تعداد این ملاقات ها ممکن است با توجه به وضعیت مادر و نظر پزشک یا ماما تغییر کند.